مواد نگهدارنده برای مبارزه با فساد ناشی از باکتری ها ، کپک ها ، قارچ ها و مخمرها به غذا اضافه می شوند . مواد نگهدارنده معمولاً در داروهایی مانند استامینوفن ، انسولین و شربت سرفه برای کمک به جلوگیری از آلودگی میکروبی استفاده میشوند .
در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی ، نگهدارنده ها از آلودگی و رشد باکتری های مضر جلوگیری می کنند .
به سادگی ، نگهدارنده ها به جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها ، به ویژه باکتری ها و قارچ ها، که ممکن است باعث بیماری یا عفونت شوند ، کمک می کنند . نگهدارنده ها در دارو معمولاً توسط FDA به عنوان "مواد غیرفعال" در نظر گرفته می شوند . نگهدارنده های غذایی برای اطمینان از ایمنی و جلوگیری از افت کیفیت ناشی از واکنش های میکروبی ، فیزیکی-شیمیایی یا آنزیمی استفاده می شوند .
آنتی اکسیدان ها گروه بسیار مهم دیگری از افزودنی های غذایی هستند . انواع مختلفی از عوامل ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی وجود دارد که هر یک دارای حالت های عملکرد خاصی هستند . اسیدولان ها، اسیدهای آلی و پارابن ها به طور گسترده ای ضد میکروبی هستند ، اگرچه استفاده از جایگزین های طبیعی در حال افزایش است . ترکیبات مواد غیرفعال (مانند رنگها ، نگهدارندهها و عوامل طعمدهنده) بخشهایی از دارو هستند که تأثیری بر عملکرد درمانی مواد مؤثر ندارند .
نگهدارنده های موجود در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی به جلوگیری از آلودگی و رشد باکتری های مضر در محصولاتی از کرم های ضد آفتاب ، لوسیون ها و شامپوها گرفته تا پاک کننده ها و خمیر دندان کمک می کنند . مواد نگهدارنده ضد میکروبی در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی به جلوگیری از رشد کپک ها ، مخمرها کمک می کند و از آلودگی هایی که می تواند باعث تحریک یا عفونت شود محافظت می کند.
نگهدارنده های آنتی اکسیدانی همچنین می توانند به جلوگیری از خراب شدن محصولات مراقبت شخصی با سرکوب واکنش هایی که ممکن است هنگام ترکیب برخی از مواد تشکیل دهنده یک محصول آرایشی یا مراقبت شخصی با اکسیژن در حضور نور، گرما و برخی فلزات رخ دهد ، کمک کنند .
در نگهدارنده های مواد غذایی این عمل معمولا مستلزم این است که ماده نگهدارنده توسط ارگانیسم مورد نظر جذب شود و بنابراین ساختار شیمیایی باید به گونه ای باشد که اجازه عبور از دیواره سلولی میکروبی را بدهد .
غذاها سیستمهای چند فازی هستند که یکی از فازهای آن اغلب روغن است . سورفکتانت های متعددی نیز احتمالا وجود دارند . همچنین ممکن است طیف وسیعی از سورفکتانت ها به غذاها اضافه شود ، ک عموما غیر یونی هستند . نگهدارنده های غذایی گروهی از ترکیبات با ساختارهای مولکولی بسیار متفاوت را تشکیل می دهند . نگهدارنده های غذایی نه تنها متابولیسم عمومی بلکه رشد میکروارگانیسم ها را نیز مهار می کنند.
بسته به نوع نگهدارنده مورد استفاده ، وضعیت نهایی که در آن میکروارگانیسم ها از بین می روند ، طی چند روز یا چند هفته است . نگهدارنده ها برای از بین بردن میکروارگانیسم ها در بسترهایی که از قبل جمعیت بزرگی از میکروب ها را پشتیبانی می کنند ، طراحی نشده اند . به طور کلی ، اثر نگهدارنده ها شامل مکانیسم های فیزیکی-شیمیایی، به ویژه اثر مهاری بر روی آنزیم ها است .
پروتئین های خاصی مانند لاکتوفرین به دلیل خواص ضد میکروبی طبیعی شناخته شده اند . پروتئین های دیگر مانند لاکتوپراکسیداز و میلوپراکسیداز ترکیبات ضد میکروبی را فقط با پراکسید هیدروژن تولید می کنند . یک نگهدارنده غذای ایده آل باید تضمین کند که غذاها و محصولات غذایی سالم باقی می مانند .
ترکیبات ضد میکروبی طبیعی در اسانس های استخراج شده از گیاهان ، از جمله دارچین (سینامالدئید)، میخک (اوژنول) و آویشن (تیمول) یافت می شود .
ارزش بالقوه اسانس یاس برای عملکرد ضد باکتری ، ضد قارچی و آنتی اکسیدانی برای نگهداری مواد غذایی جدای از کاربردهای دیگر اسانس یاس، مشخص شده است که در برابر انواع مختلف باکتری های گرم منفی و گرم مثبت و قارچ ها فعال است . این خاصیت روغن یاس امکان استفاده از آن در نگهداری مواد غذایی را فراهم می کند . همچنین دارای فعالیت آنتی اکسیدانی است . اجزای اصلی اسانس یاس لینالول، بنزیل استات و بنزیل بنزوات است .
لینالول یک الکل مونوترپنیود است که در سایر اسانس های ضد میکروبی نیز یافت می شود .
آنتی اکسیدان های رایج در نگهداری مواد غذایی برخی از نمونه هایی از آنتی اکسیدان های طبیعی بالقوه در نگهداری مواد غذایی و منابع آنها عبارتند از :
برخی از نمونه های نگهدارنده معدنی عبارتند از کلرید سدیم (NaCl) ، نمک های نیترات و نیتریت ، سولفیت ها و دی اکسید گوگرد (SO2).
تعدادی از اسیدهای آلی و نمک آنها به عنوان نگهدارنده استفاده می شود . شامل اسید لاکتیک و لاکتات ها ، اسید پروپیونیک و پروپیونات ها ، اسید سیتریک ، اسید استیک ، اسید سوربیک و سوربات ها ، اسید بنزوئیک و بنزوات ها ، و متیل و پروپیل پارابن ها (مشتقات اسید بنزوئیک) هستند .
بنزوات ها زمانی مؤثر هستند که تفکیک نشده باشند. بنابراین، به مقادیر با pH پایین برای فعالیت نیاز دارند (2.5-4.0). نمک سدیم بنزوات برای بهبود حلالیت در غذاها استفاده می شود . هنگامی که به صورت پارابن استری می شود، بنزوات ها در مقادیر pH بالاتر فعال هستند.
بنزوات ها عمدتاً در غذاهای پر اسید (مربا، ژله، آب میوه، نوشابه، سس کچاپ، سس سالاد و مارگارین) استفاده می شوند. آنها در برابر مخمرها و کپکها فعال هستند، اما در برابر باکتریها به حداقل میرسند. آنها را می توان در سطوح تا 0.1٪ استفاده کرد.
اسید سوربیک و نمکهای سوربات (موثرترین پتاسیم) در pH کمتر از 6.5 اما در pH بالاتر از بنزواتها مؤثرتر هستند . سوربات ها در پنیرها ، محصولات پخته شده یا غیر مخمر ، نوشیدنی ها ، ژله ها ، مرباها ، سس های سالاد ، میوه های خشک ، ترشیجات و مارگارین استفاده می شوند که از رشد مخمر در طول تخمیر سبزیجات جلوگیری می کنند و می توانند در سطوح تا 0.3٪ استفاده شوند .
اسید پروپیونیک و نمک های پروپیونات (شایع ترین کلسیم) در برابر کپک ها در pH کمتر از 6 فعال هستند . آنها فعالیت محدودی در برابر مخمرها و باکتری ها دارند . به طور گسترده ای در محصولات پخته شده و پنیر استفاده می شوند . اسید پروپیونیک به طور طبیعی در پنیر سوئیسی تا 1 درصد یافت می شود .
پروپیونات ها را می توان تا 0.3 درصد به غذاها اضافه کرد . اسید استیک در سرکه به میزان 4 تا 5 درصد یافت می شود . در سس مایونز ، خیارشور و سس گوجه فرنگی ، عمدتاً به عنوان طعم دهنده استفاده می شود . اسید استیک بیشتر در برابر باکتری ها فعال است ، اما دارای فعالیت مخمر و کپک است ، اگرچه نسبت به سوربات ها یا پروپیونات ها فعال تر است . اسید لاکتیک ، اسید سیتریک و نمک های آنها را می توان به عنوان نگهدارنده ، برای کاهش pH استفاده کرد . نگهدارندههای مواد غذایی افزودنیهای خاصی هستند که از تخریب آنزیمها ، میکروارگانیسمها و قرار گرفتن در معرض اکسیژن جلوگیری میکنند .
همه نگهدارنده های شیمیایی باید غیر سمی و به راحتی محلول باشند ، طعم بد ایجاد نکنند ، خواص ضد میکروبی را در محدوده pH غذا نشان دهند و مقرون به صرفه و کاربردی باشند .
شکر ، نمک ، نیتریت ها ، هیدروکسی آنیزول بوتیله (BHA) ، هیدروکسیل تولوئن بوتیله (BHT)، ترت بوتیل هیدروکینون (TBHQ)، سرکه ، اسید سیتریک و کلسیم پروپیونات همه مواد شیمیایی هستند که ماندگاری غذاها را حفظ می کنند .
بنزوات سدیم ، پروپیونات کلسیم و سوربات پتاسیم برای جلوگیری از رشد میکروبی که باعث فساد می شود و کاهش تغییرات رنگ، بافت و طعم استفاده می شود. بنزوات سدیم ممکن است در غذاهایی مانند سس های سالاد ، نوشابه ها، کنسرو ماهی تن و مخلوط میوه های خشک وجود داشته باشد .
BHA و BHT آنتی اکسیدان هایی هستند که از ترشیدگی چربی ها جلوگیری می کنند و به شیرینی، مارگارین و تنقلات سرخ شده مانند چیپس سیب زمینی اضافه می شوند .
به طور کلی دو نوع نگهدارنده وجود دارد :
هدف هر دو حفظ عمر یک آیتم است ، اگرچه می توانند از جهات مختلفی متفاوت باشند . با این حال ، هر دو از روشهای نگهداری یکسانی استفاده میکنند .
نمونه های رایج نگهدارنده های طبیعی عبارتند از :
نگهدارنده های مصنوعی/شیمیایی مواد ساخته شده توسط انسان هستند که برای افزایش عمر مفید به محصولات متعددی اضافه می شوند. در حالی که آنها نیز برای جلوگیری از فاسد شدن غذاها و کمک به حفظ شکل و رنگ خود ایجاد می شوند، اغلب مملو از مواد شیمیایی هستند. نمونه های رایج نگهدارنده های شیمیایی عبارتند از:
مصرف بیش از حد مواد نگهدارنده مصنوعی ، صرف نظر از اینکه از کجا آمده باشند، می تواند منجر به عوارض سلامتی متعددی مانند بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) شود.
مواد نگهدارنده در پزشکی و دارویی برای کمک به جلوگیری از آلودگی میکروبی استفاده می شود . بیشتر در داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن و شربت سرفه یافت می شود. نمونه هایی از نگهدارنده های ضد میکروبی که در داروها یافت می شوند عبارتند از:
به طور شهودی ، مصرف مداوم مواد نگهدارنده غذا (ضد میکروبی) می تواند تأثیر عمیقی بر فلور دهان داشته باشد . نگهدارنده های مورد استفاده از آنتی بیوتیک ها گرفته تا اسیدهای ضعیف که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند ، مانند بنزوات ها، پروپیونات ها و سوربات ها هستند. اسیدهای ضعیف تحمل اسید میکروارگانیسم ها را کاهش می دهند ، به خواص غشای سلولی آنها آسیب می رسانند و اثر ضد میکروبی خود را به شیوه ای مشابه فلوراید اعمال می کنند . نگهدارندههای غذا به تنهایی یا در ترکیب با فلوراید میتوانند شیوع پوسیدگی دندان و احتمالاً سایر بیماریهای مرتبط با پلاک دهان را کاهش دهند .
نمونه هایی از مواد نگهدارنده که در لوازم آرایشی یافت می شوند عبارتند از :
اگرچه ممکن است عجیب به نظر برسد، اما اغلب مواد نگهدارنده به چوب اضافه میشوند . برای جلوگیری از خرد شدن ، پوسیدگی و شکستن چوب - که به ویژه در سازه های چوبی مانند تیرهای برق/تلفن، نرده ها و پاسیو مهم است . مواد نگهدارنده ای که در چوب یافت می شوند عبارتند از:
سولفیت ها گروهی از ترکیبات متشکل از مولکول های باردار گوگرد همراه با اکسیژن هستند. این مواد سابقه طولانی در نگهداری مواد غذایی دارند زیرا به طور طبیعی در بیشتر شراب ها وجود دارند. امروزه خواص آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی سولفیت ها عملکردهای مختلفی را در نگهداری مواد غذایی انجام می دهد که به حفظ جنبه های غذا مانند طعم و رنگ کمک می کند. حفظ رنگ صورتی گوشت و ماهی نگهدارنده های اصلی سولفیت عبارتند از سوفیت سدیم، بی سولفیت سدیم، متابی سولفیت سدیم، بی سولفیت پتاسیم، متابی سولفیت پتاسیم و دی اکسید گوگرد.
سولفیت ها به طور کلی به مواد غذایی در محلول غوطه وری از طریق اسپری اعمال می شوند.
عوامل کیلیت کننده مواد شیمیایی هستند که به منظور اتصال یون های فلزی مانند آهن ، کبالت و مس به مواد غذایی اضافه می شوند که در غیر این صورت اثرات مضری بر رنگ، بافت، عطر و رنگ غذا می گذارند.
متداول ترین عامل شلات کننده EDTA (اتیلن دی متترا استیک اسید) است که به جلوگیری از خراب شدن رنگ کمک می کند . EDTA در چربیهای نرم مانند سس مایونز ، چربیهای قابل پخش و سسها استفاده میشود که به حفظ طعم و مزه این محصولات کمک میکند تا دچار ترش شدگی نشوند . EDTAهمچنین با حذف کوفاکتورهای فلزی که آنزیم های باکتریایی برای رشد نیاز دارند به محافظت از غذاها در برابر باکتری ها کمک می کند و به غذاهای کنسرو شده اضافه می شود تا هر گونه طعم فلزی را از قوطی حذف کند .
تمامی حقوق متعلق به شرکت پاسارگاد شیمی پاد می باشد .